Professor Hugo de Vries (1848-1935) is voor zijn wetenschappelijke verdienste drie keer voorgedragen voor de Nobelprijs en ontving wereldwijd van diverse universiteiten maar liefst elf eredoctoraten ontving. Hugo de Vries woonde van 1918 tot 1935 in villa De Boeckhorst (nu Parkhotel Hugo de Vries). In zijn proeftuin, gelegen naast zijn villa beet hij zich vast in zijn passie: het kruisen van de teunisbloem. Hij ontdekte dat er bepaalde genetische materialen worden overgedragen wanneer je planten kruist. Hoe zit zoiets in elkaar? Wat is verantwoordelijk voor wat? Dat waren fundamentele vragen voor De Vries. Hij had geen specifiek doel voor ogen maar zocht naar antwoorden op wezenlijke vragen van het leven. Pangene, dat was het begrip wat hij gebruikte voor de drager van erfelijk materiaal en daar komt ons begrip ‘gen’ vandaan. Hij correspondeerde daar veel over met de door hem zeer bewonderde Charles Darwin. Kopieën van de brieven zijn in Museum Lunteren te zien.

Louis Fraanje (66) is verhalenverteller, schrijver en natuurfotograaf. En een echte vrijbuiter. Al van kindsbeen af was hij geïnteresseerd in verhalen. Door zijn werkzaamheden in de Veluwse bossen kwam hij in contact met boswachters, jachtopzieners en ook met stropers. Hij spreekt vloeiend de Veluwse taal en de verschillende dialecten die op het platteland nog gesproken worden. Daarnaast is hij voorzitter van de Jac. Gazenbeek Stichting, die zich inzet voor het behoud van de natuur en cultuur op de Veluwe. Ook schreef hij, soms samen met anderen, enkele boeken over de natuur. Van Fraanje is de uitspraak: “We moeten zuinig zijn op het cultuurlandschap dat de oude Veluwenaren ons hebben nagelaten. Wie geen respect heeft voor het voorgeslacht, heeft dat ook niet voor zijn medemens en evenmin voor wie na ons komt.”

Oude graansilo’s, een leeg verfblik, oude boerenwerktuigen en een paardenkar. Naar de schroot ermee, zouden veel mensen denken. Voor kunstenaar Appie Melissen is daar echter geen denken aan. In De Glind, om de hoek bij de Walderveense molen, werkt hij al vele jaren aan zijn boerenkunst die hij sinds 2000 tentoonstelt langs een zelfaangelegd wandelpad. Op die manier wil hij mensen warmte, liefde en plezier geven. Op de looproute staan de duurzame creaties, want bij alles wat hij maakt gebruikt Appie afgedankte materialen. En sinds kort kan elke bezoeker er ook terecht in zijn ‘veldbibliotheek’. Postweg 25, De Glind www.deglind.nl

- Gevat in een prachtige biografie met kunstbijlage, opgetekend door tekstschrijver/fotograaf Annelies Barendrecht en vormgegeven door Ester van Leuveren. Het boek is te koop via www.mariekebouman.nl
Kunstenaar en bouwkundig ingenieur Marieke Bouman (1933): ‘Het was Marchien, mijn dochter, die mij stimuleerde mijn levensverhaal op te schrijven. Liever gezegd: op te laten schrijven. Moeder als studieobject, zo begon het. Dit in het kader van Marchiens onderzoek naar traumatische ervaringen van ouderen. Maar het was voor-al de stimulans om openheid te geven over een last die ik mijn leven lang bij me had gedragen.’

‘Mijn levensverhaal gaat terug naar mijn kinderjaren die zich voor een groot deel afspeelden in het Drentse Nieuw-Buinen van voor, tijdens en na de tweede wereldoorlog. De keuze van mijn ouders zich te ontwikkelen in NSB-kringen, heeft mijn leven gekleurd. Het is moeilijk antwoord te geven op de vraag of ik mij anders ontplooid zou hebben als zij die keus niet hadden gemaakt. Zeker is dat de oorlog én mijn ouders houding in de oorlogsjaren me beïnvloed hebben. Maar zeker zo invloedrijk was mijn oom Jan die me aanspoorde om ‘door te leren’ in een tijd en in een dorp waarin meisjes voorbestemd waren om naar de huishoudschool te gaan.’ Oom Jan studeerde wiskunde in Groningen, hij promoveert en gaat lesgeven aan de middelbare school in Groningen. Vervolgens is hij tijdens de oorlogsjaren leraar wiskunde in Amsterdam. Tenslotte wordt hij lector aan de Technische Universiteit Delft’.
Vader Jurrie Sweers is kleermaker en coupeur. Boven in het atelier knutselt de kleine Marieke met restanten stof en stukjes gekleurd leer. Zo raakt ze al jong vertrouwd met de naaimachine en het breien van kleding. Ze loopt altijd in door haar moeder gemaakte kleding. Vader Jurrie is actief in de muziek; zijn hart ligt vooral bij de jazz en operettes. Ook geeft hij leiding aan de Zonnekloppers, een muziekgezelschap bestaande uit werknemers van de plaatselijke glasfabrieken.

Marieke Bouman: ‘Hoe is het mogelijk geweest dat mijn vader, wetende dat hij in NSB-kringen verkeerde, enthousiast door is gegaan met zijn activiteiten. Hoe stonden mijn ouders tegenover de NSB?’ Veel sympathie voor het nationaalsocialisme heeft vader Jurrie overigens nooit gehad. Zo dringt hij er bij de leden van de Zonnekloppers op aan niet op te treden in NSB-kringen. Na de oorlog wordt Jurrie opgepakt en zes maanden gedetineerd in Kamp Westerbork waar op dat moment nog 800 joden zaten in afwachting van transport naar een concentratiekamp.

Oom Jan en zijn vrouw tante Lydia richten hun aandacht op de schrandere Marieke. Op de lagere school krijgt ze de bijnaam ‘geleerde bol’. Vader zit nog vast in Westerbork als Marieke naar het Christelijk Lyceum in Stadskanaal gaat. Exact ingestelde meisjes, zoals Marieke vormen een uitzondering. Op de HBS-B is ze het enige meisje. Bovendien bovenmatig geïnteresseerd in literatuur en cultuur. Ze slaagt met klinkende cijfers en besluit bouwkunde te gaan studeren in Delft. Inmiddels is oom Jan lector aan de universiteit van Delft en dat geeft haar steun. In die tijd is het heel bijzonder dat een meisje gaat studeren en dan ook nog bouwkunde. Het meisje van het Drentse platteland transformeert in de loop van de jaren tot een vrouw van de wereld. Ze had overigens ook wel naar de kunstacademie gewild, maar daar kon je geen droog brood mee verdienen, aldus oom Jan en haar ouders. Ook volgt Marieke veel extra creatieve cursussen: tekenen, boetseren en handtekenen. Een zeldzame combinatie: wiskunde, techniek, berekenen, constructies uitwerken en daarnaast creatief bezig zijn. Na haar afstuderen als bouwkundig ingenieur gaat Marieke aan het werk bij onder meer de Wageningen Universiteit.

In de periode 1980 – 1987 werkt Marieke bij de Kreatieve Werkgroep Arnhem waar ze allerlei technieken beoefent. Zo volgt ze regelmatig cur- sussen aan de Academie voor Beeldende Kunst in Trier: naaktmodel, portret, abstract in acryl enzo- voorts. Ook neemt ze nog een jaar les aan de vrije academie in Utrecht. De honger naar creatieve technieken is niet te stillen. Ook het etsen, edelsmeden en kalligraferen maakt Marieke zich eigen. Ze ontwikkelt vooral een passie voor keramiek.

Marieke en prof. dr. Ad van der Woude, destijds voorzitter van het bestuur van het Tegelmuseum in Otterlo, zijn beiden acht jaar lid van de Com- missie Beeldende Kunst Ede. Het Tegelmuseum bestaat in 2001 veertig jaar. Voor het museum reden om de gemeente Ede een tegeltableau aan te bieden gemaakt door Edese kunstenaars. Ad van der Woude vraagt Marieke hem te helpen met het maken van de selectie van de kunstenaars en mee te denken over de vorm van het tableau. In samenwerking met keramist prof. Leendert van der Plas wordt een tegeltableau gemaakt van de plattegrond van de gemeente Ede. Alle positieve tegelervaringen brengen Marieke in 2010 op het idee om een tegelroute te beginnen in haar woonplaats Lunteren. Een project waaraan ook andere Lunterse kunstenaars aan meewerken. Inmiddels hangen er meer dan 60 tegels in het centrum van Lunteren, met illustraties die verwij- zen naar de bewoners of de uitbater van het pand waarop de tegel is aangebracht. Erkenning Na 2000 exposeert Marieke meer dan vijftien keer, zowel als solo-exposant en als deelnemer aan een groepsexpositie. Ook trekt ze internati- onaal de aandacht. In 2016 wordt ze uitgenodigd voor Parallax Art Fair in Londen. In 2018 ont- vangt ze voor een solo-expositie in Manhattan, New York. In hetzelfde jaar neemt ze deel aan een groepsexpositie in Zuid-Korea. Eén werk wordt opgenomen in de collectie van het Yukyung Art Museum in Geoje. Ook wordt haar werk genoemd in twee Engelse boeken: 5000 years of tiles en het prestigieuze boek ‘Tile Envy’. Op haar tachtigste ontvangt ze een koninklijke onderscheiding voor haar verdienste voor de samenleving. Actief Anno 2020 is Marieke nog niet uitgewerkt. Zo lang het nog kan blijft ze betrokken bij de Kunst- lijn Lunteren, een groep Lunterse kunstenaars die elkaar inspireren en waar mogelijk gezamenlijk activiteiten ontplooien. Marieke tijdens het tele- fonisch interview van afgelopen zaterdag: ‘Ik ben een bevoorrecht mens dat ik zoveel heb kunnen doen en nog doe.’ Boekwerk: Marieke Bouman biografie & kunstoverzicht Dit zorgvuldig gedocumenteerde boekwerk is te koop bij onder meer The Readshop te Lunteren en online via: https://mariekebouman. nl/biografie/ De website geeft ook een goed beeld van zowel de kunstenaar Marieke als het boek. Cineast Onno Gerritse maakte speciaal voor de website een aantrekkelijke film over boek en Marieke. Tekst: Willem de Frel - Lunterse Krant 2020w19 Bron: Marieke Bouman biografie & kunstoverzicht